Πώς να σχολιάσουμε ένα τρομολαγνικό άρθρο παραπληροφόρησης του iatropedia.gr που βασίζεται σε μια αστεία έρευνα;
Ξεκινώντας από τον τίτλο, ο οποίος λέει ανοησίες λέξη προς λέξη!
Οι “νέοι” γενικά ΔΕΝ ατμίζουν. Από τους ελάχιστους που ατμίζουν, ένα ΜΙΚΡΟ ποσοστό έχει δοκιμάσει dripping. Το οποίο δεν υπάρχει απολύτως ΚΑΜΙΑ ένδειξη πως είναι επίφοβο, εξωτικό ή “πιο επικίνδυνο”. Και το οποίο ως μέθοδος ατμίσματος δεν είναι καν κάτι καινούριο. Και δεν υπάρχει απολύτως ΚΑΜΙΑ έρευνα που να έδειξε “κίνδυνο καρκίνου”. Όλος ο τίτλος είναι μια ντροπιαστική σαπουνόφουσκα από αυτές που -δυστυχώς- χρησιμοποιούν αρκετοί αρθρογράφοι για να πουλήσουν σε έντρομους γονείς πως τάχα κάποια “νέα μόδα” απειλεί τα παιδιά τους.
Τώρα που θέσαμε τις βάσεις για την ποιότητα του άρθρου, πάμε παρακάτω. Πάμε στο πώς ο συγγραφέας του δεν διάβασε τα νούμερα -ή τα διάβασε αλλά θέλησε να δώσει λάθος εντυπώσεις, για να κάνει εφέ και να πάρει κανένα κλικ παραπάνω.
Σε κάποια σχολεία στο Κονέκτικατ ρωτήθηκαν 7.045 μαθητές αν έχουν χρησιμοποιήσει ποτέ ηλεκτρονικό τσιγάρο. Ακόμα και μία (1) δοκιμή τις προηγούμενες 30 ημέρες ήταν αρκετή για να τους κατατάξει στους “χρήστες” (!!!). Κατά την έρευνα, εκεί ανήκουν 1.080 μαθητές, δηλαδή το 15%. Από αυτούς, ο ένας στους τέσσερις, το 3,8% του συνόλου των ερωτηθέντων μαθητών, είχε δοκιμάσει με dripping . Αυτό το νούμερο ο αρθρογράφος το μετατρέπει εντελώς αυθαίρετα σε 67% διότι… γιατί όχι; Μπούγιο κάνει! Εν τω μεταξύ, ένα μεγάλο ποσοστό των μαθητών που είχαν δοκιμάσει και τσιγάρα, πούρα, ναργιλέδες, πουράκια, ταμπάκο κλπ. δεν αναφέρονται καν στο άρθρο.
Όποιος έχει κάποια γνώση για το ηλεκτρονικό τσιγάρο ξέρει καλά πως το dripping δεν είναι ούτε εξωτικός τρόπος, ούτε περισσότερο ή λιγότερο επικίνδυνος, ούτε εκλύει περισσότερες ή λιγότερες ουσίες, ούτε θεωρείται “μη-κανονικός” τρόπος ατμίσματος. Αυτά είναι ανοησίες για να φοβούνται κακοπληροφορημένοι γονείς. Τα ποσοστά των καπνιστών εφήβων καθώς και τα ποσά νικοτίνης που απελευθερώνονται στο αίμα τους από το συμβατικό κάπνισμα είναι κάτι που αποφεύγει να το αναφέρει και η έρευνα και -αλοίμονο!- το άρθρο. Παρά τις βαρύγδουπες αναφορές στην νικοτίνη, η ίδια η έρευνα δηλώνει πως δεν έγινε απολύτως καμία εξέταση για το αν οι έφηβοι μιλούσαν για νικοτινούχα υγρά ή όχι.
Αναφέρει όμως με ζέση την φορμαλδεϋδη και την ακεταλδεϋδη και τονίζει πολλές φορές πως είναι καρκινογόνες ουσίες. Είναι. Τι κρίμα όμως… υπάρχουν και στον αέρα του γραφείου που μελετούν οι έφηβοι, υπάρχουν και στην θελκτική μυρωδιά καινούργιου που αποπνέει το αυτοκίνητο των γονιών τους, υπάρχουν και στο γυμναστήριο που πηγαίνουν, υπάρχουν και στην ανάσα κάθε ανθρώπου. Το πρόβλημα με αυτές τις ουσίες είναι θέμα ποσοτήτων -και πουθενά στις θολές και ασαφείς αναφορές δεν γράφονται οι ποσότητες για τις οποίες μιλάμε. Γράφεται όμως η λέξη “καρκίνος”, γιατί πουλάει.
Αλλά τι τρόμο να πουλήσεις σε γονείς αν τους πεις πως στο σπίτι τους υπάρχουν μικροποσότητες φορμαλδεϋδης; Τους λες για το άτμισμα, υπονοείς πως το κάνουν όλοι, γράφεις και ένα “καρκίνο” και πας παρακάτω.
Όπου το παρακάτω, είναι το απόλυτο ψεύδος:
“Τα τελευταία χρόνια, το ηλεκτρονικό τσιγάρο γίνεται ολοένα και πιο δημοφιλές μεταξύ των εφήβων, με έρευνες να δείχνουν ότι μπορεί να αποτελεί “σκαλοπάτι” για να ξεκινήσει κάποιος το κάπνισμα κανονικού τσιγάρου, κάτι που αν δεν υπήρχε το ηλεκτρονικό τσιγάρο δεν θα το έκανε ποτέ.” iatropedia.gr
Όχι κύριοι της iatropedia, όχι κύριε Μιχάλη Θερμόπουλε (αρθογράφος), όχι κύριε Ryan Miller της USA Today (του οποίου είναι το άρθρο που μεταφράστηκε, για να παραπληροφορηθεί και το ελληνικό κοινό). Δεν υπάρχει απολύτως καμία έρευνα που να πιστοποιεί κάτι τέτοιο. Αντίθετα, οποιαδήποτε έρευνα σε σημαντικό δείγμα πληθυσμού (έγινε πολύ πρόσφατα και στην Ελλάδα τέτοια έρευνα σε τεράστιο δείγμα πληθυσμού) δείχνει ακριβώς το αντίθετο. Είναι στατιστικά αμελητέο το ποσοστό ανθρώπων που δοκιμάζουν το άτμισμα και προχωρούν σε κάτι άλλο. Στα όρια του ανύπαρκτου. Ενώ όπου εξαπλώνεται το άτμισμα, το τσιγάρο υποχωρεί ραγδαία.
Δεν είμαστε θιασώτες του να ατμίζουν οι έφηβοι. Αλλά θα συζητήσουμε κάποια στιγμή για το πόσοι από αυτούς καπνίζουν και τι σημαίνει αυτό για την κοινωνία, αντί να κυνηγάμε φαντάσματα και να διασπείρουμε ψεύδη;
Α ναι, παραλίγο να το ξεχάσουμε, το τσιγαράκι το ξέρουν οι γονείς τους και δεν έχει κάποιο εντυπωσιακό όρο (σαν τη “μέθοδο της σταγόνας”) για να ανησυχήσουν όσο χρειάζεται ώστε να γίνει σούσουρο. Είναι το απλό, ταπεινό, γνωστό, “αντρίκειο” τσιγάρο που σε στέλνει στο ογκολογικό ή τον καρδιολόγο…
Επίλογος
“Σε φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και σε χρηματική ποινή καταδικάζεται όποιος διασπείρει με οποιονδήποτε τρόπο ψευδείς ειδήσεις ή φήμες ικανές να επιφέρουν ανησυχίες ή φόβο στους πολίτες ή να ταράξουν τη δημόσια πίστη ή να κλονίσουν την εμπιστοσύνη του κοινού στο εθνικό νόμισμα ή στις ένοπλες δυνάμεις της χώρας ή να επιφέρουν διαταραχή στις διεθνείς σχέσεις της χώρας. Αν η πράξη τελέστηκε επανειλημμένα μέσω του τύπου, ο υπαίτιος καταδικάζεται τουλάχιστον σε φυλάκιση έξι μηνών και σε χρηματική ποινή τουλάχιστον “πεντακοσίων ενενήντα (590) ΕΥΡΩ”
Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων
Ποινικός Κώδικας, Άρθρο 191 (Διασπορά ψευδών ειδήσεων)